استاندارد DMN

DMN چیست؟

DMN مخفف  Decision Model Notationیا همان مدل تصمیم گیری، استاندارد دیگری  است که نسخه اول آن، DMN1.0 در سال ۲۰۱۵  و  نسخه دوم آن DMN1.1، در سال ۲۰۱۶ توسط OMG منتشر شد.

در این مدل نیز  شما با نمادهای بصری سر و کار خواهید داشت که به شما نشان می دهد برای داشتن یک تصمیم منطقی به چه مواردی نیازمندید و  با استفاده از این مدل، تصمیمات دقیقی برای فرایند ها  گرفته خواهد شد.

DMN یک استاندارد نسبتا جدید است که عناصر اساسی را نیز پوشش می دهد. هسته استاندارد نسبتا ساده بوده و تنها با استفاده از چهار شکل و سه اتصال ارائه می شود که در این مقاله، خلاصه ای از نمادهای آن را شرح می دهیم. نسخه کامل استاندارد را می توان از وب سایت Group Object Managementدریافت کنید.

مؤلفه های استاندارد  DMN را می توان در دو گروه کلی عناصر(Element)ها و نیازمندی ها (Requirements) دسته بندی کرد.

عناصرDMN:

شامل چهار نماد است:

۱- تصمیم(Decision)

در DMN،  یک تصمیم را با یک مستطیل نمایش می دهیم که حداقل شامل نام آن تصمیم بوده و آن  را نمایش می دهد.

یک تصمیم بر اساس تعدادی ورودی و منطق های تصمیم گیری یک خروجی را تعیین می کند و می توانند به زیر تصمیم ها(Sub-Decisions) تقسیم شوند.

تصمیمات سطح بالا، به عنوان یک عمل از بین طیف وسیعی از اقدامات ممکن انتخاب می شوند.

تصمیمات سطح پایین، اغلب برای راحتی در تصمیم گیری کمک می کنند. همه تصمیمات، در هر سطحی از جزییات که باشند، به یک شیوه نمایش داده می شوند و هیچ زیر نوعی ندارند.

به طور کلی یک تصمیم، عمل تعیین یک خروجی از تعدادی ورودی ، با استفاده از منطق تصمیم گیری است و ممکن است یک یا چند مدل دانش کسب و کار را ارزیابی و تعیین کند.

۲- مدل دانش کسب و کار(Business Knowledge Model)

نماد نمایش مدل دانش کسب و کار یک مستطیلی است که دو گوشه آن چیده شده و نشان دهنده توابعی است که منطق تصمیم گیری مجدد را محاسبه می کند.

منطقی که در این نماد قرار دارد می تواند مجموعه ای از قوانین تجاری، درخت تصمیم گیری، جدول تصمیم گیری یا یک مدل تحلیل باشد و ممکن است گاهی حتی نیاز به نمایش نیز نداشته باشد، ولی بیشتر ابزارها آن را نمایش می دهند.

۳- داده ورودی (Input Data)

داده های ورودی با یک بیضی نشان داده می شود که حداقل دارای  نام آن ورودی است.

تصمیمات، نیاز به ورودی دارند و بسیاری از این ها داده های ورودی هستند، داده هایی که برای تصمیم گیری، از خارج از محدوده تصمیم گیری وارد شده است. وقتی یک تصمیم مدل سازی شده و  با یک فعالیت لینک می شود، داده  ورودی، داده ای  است که می توانند از فرایند  به تصمیم گیری منتقل شود.

به عبارت دیگر، عنصر داده ورودی اطلاعاتی است که به وسیله ی یک یا چند تصمیم گیری مورد استفاده قرار می گیرد و هنگامی که در یک مدل دانش محصور می شود، پارامترهای مدل دانش را نشان می دهد.

۴- منبع دانش(Knowledge Source)

منابع دانش با شکل یک سند نشان داده می شوند که حداقل نام آن را شامل می شود.

منابع دانش، نشان دهنده چگونگی تصمیم گیری بوده که  می توانند مقررات و یا سیاست ها در مورد چگونگی تصمیم گیری، بهترین شیوه ها در مورد چگونگی انجام آن و یا حتی دانش های تحلیلی در مورد چگونگی آن را نمایش بدهند.

به عبارت ساده تر یک منبع دانش، یک قابلیت برای تصمیم گیری در مورد کسب و کار است.

اتصالات DMN:

شامل چهار شکل تصمیم گیری، داده های ورودی، منابع دانش و مدل های کسب و کار دانش است. اتصالات در تمام نمودارهای تصمیم مورد نیاز اند.

ارتباط بین گره ها، پیوندهای الزام آوری هستند که شامل سه نوع زیر می باشند:

۱- اطلاعات مورد نیاز (Information Requirements)

این اتصال که توسط یک فلش تو پُر نشان داده شده، برای نشان دادن ورودی ها به یک تصمیم استفاده می شوند. اگر یک تصمیم نیازمند بخشی از اطلاعات باشد، آنگاه می توان از اتصال اطلاعات مورد نیاز استفاده کرد.

به عبارت ساده تر، این نماد به معنای یک داده ورودی یا یک خروجی تصمیم گیری است که به عنوان ورودی برای یک تصمیم گیری دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.

۲- دانش مورد نیاز (Knowledge Requirement)

در صورت استفاده از مدلهای دانش کسب و کار، این نماد نشان می دهد که چگونه مدل های دانش کسب و کار برای تصمیم گیری مورد استفاده قرار می گیرند.

۳- اختیارات مورد نیاز (Authority Requirement)

نشان می دهد که در چه مواقعی فرایند نیازمند تصمیم گیری است و چگونه می بایست یک تصمیمی را اتخاذ کند. این نماد با خط چینی که بر سر آن یک دایره تو پُر قرار دارد رسم می شود.

عنصری که در ابتدای خط چین است نسبت به عنصر سر دایره دار  اولویت دارد. این اولویت به منبع دانش اجازه می دهد که به یک تصمیم گیری متصل بشود و نشان بدهد که برای تصمیم گیری، به اطلاعات آن تصمیم گیری نیازمند است. این موارد اختیاری، صرفا جهت مستند سازی استفاده می شوند و هیچ اثری در اجرا ندارند.

در شکل زیر یک نمونه از دیاگرام های DMN را مشاهده می کنید.:

نمونه مدلDMN